We guard Your energy!!!

W normie PN-EN 50160 określono zarówno miejsca w których należy oceniać jakość energii elektrycznej, jak i sposób obróbki i oceny otrzymanych wyników.

Zgodnie z tytułem norma określa parametry w sieciach publicznych, tj. będących własnością dostawcy energii elektrycznych. W praktyce dla odbiorcy najbardziej istotne są parametry energii dostarczanej do punktów odbioru, czyli miejsc przyjętych jako umowna granica stron. W związku z tym pomiary jakości energii dostarczanej do odbiorców najczęściej wykonuje się w miejscach zainstalowania układów pomiarowo - rozliczeniowych.

W normie używane jest określenie "w każdym tygodniu 95% ze zbioru 10-minutowych średnich wartości parametru powinno powinno mieścić się w przedziale". Oznacza to, że najlepszym rozwiązaniem byłby pomiar ciągły. W praktyce do oceny jakości energii najczęściej wystarcza przeprowadzenie pomiaru w okresie 7 dni, co zmniejsza koszty samych pomiarów, dając jednocześnie orientacyjny obraz zjawisk zachodzących w sieci. Należy jednak pamiętać, że zjawiska w sieci mają często charakter losowy lub uwidaczniają się tylko w pewnych sytuacjach, co powoduje, że nie zawsze wszystkie zakłócenia zostaną zarejestrowane.

Norma PN-EN 50160 została stworzona z myślą określenia standardów jakościowych energii elektrycznej w relacjach handlowych pomiędzy dostawcą a odbiorcą energii elektrycznej. Zawarte w niej wartości parametrów określono więc w taki sposób, aby zapewniały poprawną pracę urządzeń odbiorcy przy jak najmniejszej uciążliwości dla dostawcy. W praktyce nawet spełnienie wszystkich wymagań normy przez dostawcę nie gwarantuje odbiorcy pełnego bezpieczeństwa. Nie powinna być ona więc stosowana jako jedyny wskaźnik jakości energii w sieciach wewnętrznych odbiorców. Oto kilka przyczyn takiego stanu rzeczy:

1) Należy pamiętać, że norma określa parametry sieci tylko w warunkach normalnych, tj. stanie pracy sieci rozdzielczej, w którym pokryte jest zapotrzebowanie na moc, obejmującym operacje łączeniowe i eliminacje zaburzeń przez automatyczny system zabezpieczeń przy równoczesnym braku wyjątkowych okoliczności spowodowanych wpływami zewnętrznymi lub czynnikami pozostającymi poza kontrolą dostawcy.

Zawarte w normie zapisy zabezpieczają dostawcę przed odpowiedzialnością w następujących sytuacjach:

• pracy sieci po wystąpieniu zwarcia,

• niezgodność instalacji lub urządzeń odbiorcy z odpowiednimi normami lub wymaganiami technicznymi,

• wyjątkowymi sytuacjami, np. klęski żywiołowe, wyjątkowe warunki atmosferyczne, siły wyższe.

Oznacza to, że uzyskanie jakichkolwiek odszkodowań za niedotrzymanie standardów jakościowych energii jest bardzo trudne.

2) Norma określa parametry energii wyłącznie w punkcie jej dostarczania. Oznacza to, że w przypadku odbiorców którzy posiadają nieco bardziej skomplikowany system energetyczny, np. dwa poziomy napięć (SN i nn) parametry energii elektrycznej w sieci wewnętrznej po stronie nn mogą być niedotrzymywane, czego nie rejestruje się po stronie SN.

3) Norma PN-EN 50160 posługuje się głównie wartościami średnimi w okresach 10-minutowych. Powoduje to, że występujące krótkotrwałe zdarzenia jak np. wzrosty odkształceń napięcia itp. które nie wpływają na wartość średniej nie zostaną uwzględnione. Zjawiska takie mogą powodować poważne awarie, np. układów sterowania.

4) Norma określa wyłącznie parametry napięcia zasilającego. W związku z tym oceniając dany system zgodnie z normą nie ocenia się jak działa kompensacja mocy biernej, czy jaki jest poziom odkształcenia prądu, a więc czynników wpływających w znaczący sposób na straty mocy, koszty oraz żywotność urządzeń.

Norma PN-EN 50160 spełnia swoje zadania w zakresie regulacji standardów jakościowych energii w relacjach handlowych dostawca - odbiorca. Nie może jednak służyć jako jedyny wskaźnik jakości energii elektrycznej w sieci dostawcy. Spełnienie wymagań normy w punkcie dostarczania energii nie oznacza, że energia wewnątrz sieci zakładowej posiada wymagane parametry, a co za tym idzie gwarantuje bezawaryjną pracę, długą żywotność urządzeń i nie generuje zbędnych kosztów. Tylko kompleksowe pomiary wszystkich parametrów sieci, dostosowane indywidualne do każdego odbiorcy pozwalają na zminimalizowanie ryzyka awarii, kosztów i racjonalizację zużycia energii. Ocena wyników pomiarów nie może odbywać się tylko na zasadzie sztywnego porównania z normami, lecz musi wynikać z dogłębnej analizy przyczyn powstawania zjawisk w sieci i jej struktury.